gastcollege intercultureel filosoof renate schepen

Op 31 mei kregen de leerlingen van vwo5 een gastcollege van Renate Schepen voor het vak Wetenschap, Mens en Religie (WMR). Renate is intercultureel filosoof en vertelde de leerlingen over de rijkdom van denken buiten je eigen bubbel en het denken over grenzen heen om je wereldbeeld te vergroten. Zij deed dit vanuit Orunmila, een Yoruba filosoof, in het Westen bekend gemaakt door Sophie Oluwole.

oefeningen

Als je je hand uitstrekt naar de ander zie je maar één kant, maar wil dat dan zeggen dat de andere kant niet bestaat? Wat brengt het jou als mens als je probeert complementair te denken? Of bijvoorbeeld te bedenken dat andere manieren van denken je misschien wel kunnen inspireren tot een grotere bandbreedte!

Dit denken, gebaseerd op Afrikaanse filosofie is gebruikt om leerlingen kennis te laten maken met het verschil tussen oppositioneel denken (bv Socrates) en complementair denken (bv Orunmila). Hiervoor gebruikte zij twee eenvoudige, maar duidelijke oefeningen:

1. neem iemand in gedachte aan wie je je ergert en probeer nu te bedenken waarom die persoon je ergert.
2. stel je voor dat je ergens even een snelle boodschap gaat doen en dat de persoon vóór jou alle tijd neemt voor gesprekjes met mensen die hij of zij tegenkomt. Jij wilt snel, maar je wordt gedwongen je ritme aan te passen door de ander.

Als je je realiseert dat een ander vanuit een andere richting komt, kun je proberen te bedenken waarom je je ergert, of je je ergernis kunt overwinnen en wat je eventueel kunt leren van die persoon of dat moment.

Met de bovenstaande voorbeelden gaf Renate het verschil aan tussen oppositioneel denken en complementair denken: een boom heeft een schaduw, de boom kun je aanraken, de schaduw niet, maar beiden bestaan met elkaar, vullen elkaar aan.

Het was een inspirerend college dat hopelijk tot veel nieuwe inzichten heeft geleid!

Emke Dragt, senior docent Frans en docent wetenschapsoriëntatie